Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου Επανομής

Μπορεί η τιμή των αλκοολούχων να έχει αυξηθεί, αυτό όμως δεν εμποδίζει μεγάλο ποσοστό των εφήβων να καταβάλλουν κομμάτι του «χαρτζιλικιού τους» για να καταναλώσουν οινοπνευματώδες ποτό και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις σε συχνότητα ανησυχητική. Σύμφωνα με έρευνα «για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών» και την οποία διεξήγαγε για την Ελλάδα το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, ένας στους τρεις δεκαπεντάχρονους καταναλώνει κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, με το σχετικό ποσοστό των εφήβων αυτής της ηλικίας να έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία πενταετία (35,3% των 15χρονων δήλωσε το 2010 ότι πίνει μία φορά την εβδομάδα, έναντι του 27,6% το 2006). Ιδιαίτερες προτιμήσεις στο είδος του ποτού δεν φαίνεται να υπάρχουν για τους Ελληνες εφήβους, καθώς μπίρα, αλκοολούχα αναψυκτικά, αλλά και «σκληρά» οινοπνευματώδη συναγωνίζονται σε δημοφιλία. Αντίθετα, το χαμηλότερο ποσοστό προτίμησης έχει το κρασί. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι ένας στους πέντε εφήβους 15 ετών παραδέχεται ότι πίνει τρία ποτά σε μια συνηθισμένη του έξοδο, ενώ το 41,8% αναφέρει τουλάχιστον ένα περιστατικό μέθης.


Και όλα αυτά, όταν διεθνείς μελέτες έχουν δείξει ότι μια προβληματική συμπεριφορά σε σχέση με το αλκοόλ έχει τις βάσεις της στην εφηβική ηλικία. Το ίδιο καταδεικνύει και η καταγραφή των ατόμων που ζητούν θεραπεία για την εξάρτησή τους από το αλκοόλ στις ειδικές μονάδες/προγράμματα που λειτουργούν στην Ελλάδα. Αν και η μέση ηλικία κατά την οποία η χρήση αλκοόλ άρχισε να καθιερώνεται ως καθημερινός τρόπος συμπεριφοράς φαίνεται να είναι τα 29 έτη, υπήρξαν περιπτώσεις που οι εξαρτημένοι ξεκίνησαν την κατάχρηση στα 13 τους, πολλοί εξ αυτών ακολουθώντας ένα ιδιαίτερα προβληματικό πρότυπο ατόμου του στενού τους οικογενειακού κύκλου.

Αποκαλυπτικά είναι τα ευρήματα έρευνας του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, για τα χαρακτηριστικά των ατόμων με πρόβλημα με το αλκοόλ τα οποία προσέγγισαν θεραπευτικά προγράμματα και υπηρεσίες το τελευταίο τρίμηνο του 2010. Το δείγμα ήταν 135 άτομα, στην πλειονότητά τους άνδρες και με μέση ηλικία τα 44 έτη, ενώ ένας στους δέκα ήταν κάτω των 30 ετών. Περίπου ένα στα δύο άτομα εργαζόταν (το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών τεχνίτες και ακολουθούν οι υπάλληλοι γραφείου και οι εργαζόμενοι στην παροχή υπηρεσιών) και ήταν παντρεμένο. Καθημερινή χρήση αλκοόλ τις τελευταίες 30 ημέρες έκανε το 44,4% των ατόμων που αναζήτησαν θεραπεία, και σχεδόν ένα στους τρεις κατανάλωνε ημερησίως πάνω από 10 ποτήρια αλκοόλ. Το ίδιο ποσοστό (33%) ανέφερε δοκιμή ή χρήση τουλάχιστον μιας παράνομης ουσίας, με δημοφιλέστερη την κάνναβη.

Το 60,2% που αναζήτησε θεραπεία το τελευταίο τρίμηνο του 2010 ανέφερε ότι τουλάχιστον ένα μέλος της οικογένειάς του αντιμετωπίζει ή αντιμετώπισε στο παρελθόν πρόβλημα με τη χρήση αλκοόλ. Τα μέλη της οικογένειας που αντιμετώπισαν πρόβλημα με τη χρήση αλκοόλ ήταν κυρίως ο πατέρας (60%), τα αδέλφια (27,5%) και ο παππούς (25%). Η προβληματική χρήση αλκοόλ συχνά συνδέεται και με προβληματική συμπεριφορά στον οικογενειακό ιστό και στο κοινωνικό σύνολο: έξι στους δέκα ανέφεραν ότι εξαιτίας της χρήσης αλκοόλ συμπεριφέρθηκαν βίαια κάποια στιγμή σε μέλος/η της οικογένειάς τους. Το 56,6% άσκησε λεκτική βία και το 42,1% λεκτική και σωματική βία. Τέσσερις στους δέκα ανέφεραν ότι οδηγούν (συχνά ή πάντα) υπό την επίδραση αλκοόλ και το 27,8% ότι αντιμετώπισε κάποια στιγμή πρόβλημα με τον νόμο εξαιτίας της χρήσης αλκοόλ.

Συνολικά, το 2010 παρακολούθησαν τα έξι προγράμματα που λειτουργούν στην Ελλάδα 1.389 άτομα, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια καταγράφεται συνεχής αύξηση των εισαγωγών στη θεραπευτική φάση των προγραμμάτων (το 2008 οι νέες εισαγωγές ήταν περίπου 400, αριθμός που το 2009 αυξήθηκε σε 700 για να ξεπεράσει τις 800 το 2010).

Αιτία ασθενειών

Εκτός από την προβληματική και επικίνδυνη συμπεριφορά που συνοδεύει την κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας οινοπνευματωδών ποτών, το αλκοόλ ευθύνεται για την πρόκληση πάνω από 60 τύπους ασθενειών και βλαβών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι νευροψυχολογικές διαταραχές αφορούν πάνω από το 1/3 (34%) της επιβάρυνσης από τα αποδιδόμενα στο αλκοόλ νοσήματα και αναπηρίες. Ακολουθούν οι ακούσιες βλάβες όπως τροχαία, εγκαύματα, πνιγμοί και πτώσεις (26%), καθώς και οι εκούσιες βλάβες όπως η αυτοκτονία (11%), η κίρρωση του ήπατος (10%), οι καρδιαγγειακές παθήσεις (10%) και ο καρκίνος (9%).

Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα αποτελέσματα της έρευνας του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά, σε δείγμα ατόμων που προσέγγισαν θεραπευτικά προγράμματα απεξάρτησης από το αλκοόλ το τελευταίο τρίμηνο του 2010. Ενα στα δύο άτομα ανέφεραν ότι έχουν αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα ψυχικής ή και σωματικής υγείας που σχετίζεται με το αλκοόλ. Σχετικά με το είδος των ψυχικών προβλημάτων αναφέρθηκαν κυρίως στην κατάθλιψη, αγχώδεις διαταραχές και απόπειρες αυτοκτονίας, ενώ τα σωματικά προβλήματα που αναφέρθηκαν συχνότερα ήταν σε σχέση με το ήπαρ, το στομάχι, την αρτηριακή πίεση ή διαταραχές μνήμης.

ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 23-12-11